Η αύξηση των εγκεφαλικών επεισοδίων μεταξύ των νέων: Παράγοντες κινδύνου, έλεγχος και στρατηγικές πρόληψης

Δυστυχώς, πρόσφατα δεδομένα δείχνουν ότι η συχνότητα των εγκεφαλικών επεισοδίων παρουσιάζει ανησυχητική αύξηση μεταξύ των νεότερων ενηλίκων, περιλαμβάνοντας άτομα ηλικίας 20, 30 και 40 ετών. Αυτή η τάση έχει σημαντικές επιπτώσεις τόσο για τη δημόσια υγεία όσο και για τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης, επηρεάζοντας τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα των ασθενών.

Στο παρόν άρθρο αναλύεται η αιτία της αυξανόμενης επίπτωσης των εγκεφαλικών επεισοδίων σε νεότερους πληθυσμούς, αναφέρονται οι κύριοι παράγοντες κινδύνου και περιγράφονται αποτελεσματικές στρατηγικές πρόληψης και προσεγγίσεις προσυμπτωματικού ελέγχου, οι οποίες μπορούν να συμβάλουν στη μείωση των μελλοντικών περιστατικών.

Αιτίες της αύξησης των εγκεφαλικών επεισοδίων στους νέους

Η αύξηση των εγκεφαλικών επεισοδίων στους νέους μπορεί να αποδοθεί σε ένα σύνολο παραγόντων που σχετίζονται με τον σύγχρονο τρόπο ζωής, την αδιάγνωστη ύπαρξη ιατρικών προβλημάτων και την καθυστερημένη αναγνώριση των κινδύνων. Ενώ η συνολική επίπτωση του εγκεφαλικού έχει μειωθεί στους ηλικιωμένους πληθυσμούς χάρη σε βελτιωμένες στρατηγικές πρόληψης, οι νεότεροι ενήλικες βιώνουν αυξημένα ποσοστά εγκεφαλικών επεισοδίων. Αυτή η ανατροπή οφείλεται κυρίως σε ανθυγιεινές συνήθειες, έλλειψη τακτικών εξετάσεων και στην αύξηση των χρόνιων παθήσεων όπως η υπέρταση και ο διαβήτης.

Κάποιες βασικές αιτίες αυτής της αύξησης περιλαμβάνουν:

• Αυξημένα ποσοστά καπνίσματος και κατανάλωσης ψυχαγωγικών ναρκωτικών.
• Κακές διατροφικές συνήθειες και παχυσαρκία.
• Καθιστικός τρόπος ζωής και έλλειψη σωματικής δραστηριότητας.
• Αύξηση περιστατικών αδιάγνωστης ή κακώς διαχειριζόμενης υπέρτασης.
• Διαβήτης τύπου 2 που εμφανίζεται σε νεότερη ηλικία και μεταβολικό σύνδρομο.
• Υψηλότερος επιπολασμός κολπικής μαρμαρυγής και υπνικής άπνοιας.
• Μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της COVID-19 σε ορισμένες περιπτώσεις.

Παράγοντες κινδύνου για εγκεφαλικό στους νέους

Πολλοί από τους παραδοσιακούς παράγοντες κινδύνου για εγκεφαλικά επεισόδια επηρεάζουν πια τις νεότερες ηλικιακές ομάδες σε πρώιμα στάδια της ζωής τους, πολλές φορές χωρίς να το αντιλαμβάνονται. Οι νέοι εκτίθενται σε καλά γνωστούς κινδύνους που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής και την υγεία, οι οποίοι μπορούν να επιταχύνουν την αγγειακή βλάβη και το σχηματισμό θρόμβων.

Ορισμένοι κύριοι παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με εγκεφαλικά επεισόδια σε νεαρούς ενήλικες περιλαμβάνουν:

• Υπέρταση (συνήθως αδιάγνωστη).
• Διαβήτης ή αντοχή στην ινσουλίνη.
• Κάπνισμα και άτμισμα.
• Ψυχαγωγική χρήση ναρκωτικών (όπως κοκαΐνη, αμφεταμίνες).
• Υψηλή χοληστερόλη και ανθυγιεινές διατροφικές συνήθειες.
• Σωματική αδράνεια.
• Παχυσαρκία.
• Αυτοάνοσα νοσήματα (π.χ. λύκος, αντιφωσφολιπιδικό σύνδρομο).
• Χρήση από του στόματος αντισυλληπτικών (ειδικά σε συνδυασμό με το κάπνισμα).
• Ημικρανία με αύρα.
• Οικογενειακό ιστορικό εγκεφαλικού επεισοδίου ή καρδιοαγγειακής νόσου.

Στρατηγικές πρόληψης για εγκεφαλικά επεισόδια στους νέους

Οι περισσότερες περιπτώσεις εγκεφαλικών επεισοδίων σε νεαρά άτομα είναι προλαμβανόμενες μέσω αλλαγών στον τρόπο ζωής, πρώιμης διάγνωσης και κατάλληλης ιατρικής περίθαλψης. Η πρόληψη απαιτεί την εστίαση στους τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου πριν αυτοί οδηγήσουν σε σοβαρές αγγειακές επιπλοκές.

Στρατηγικές που μπορούν να αποδειχτούν αποτελεσματικές περιλαμβάνουν:

• Τακτικός έλεγχος αρτηριακής πίεσης και χοληστερόλης από τα 20 και μετά.
• Διατήρηση υγιούς βάρους και περιφέρειας μέσης.
• Προτίμηση σε μια μεσογειακή διατροφή (πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως, υγιή λίπη).
• Σωματική άσκηση για τουλάχιστον 150 λεπτά την εβδομάδα.
• Αποφυγή καπνίσματος, κατάχρησης αλκοόλ και παράνομων ναρκωτικών.
• Διαχείριση του άγχους και βελτίωση της ποιότητας του ύπνου.
• Παρακολούθηση του σακχάρου αίματος και της ευαισθησίας στην ινσουλίνη.
• Ιατρικές εξετάσεις για τυχόν νευρολογικά συμπτώματα (π.χ. μούδιασμα, αλλαγές στην όραση, δυσκολία στην ομιλία).

Εργαλεία προσυμπτωματικού ελέγχου για τον κίνδυνο εγκεφαλικού στους νέους

Ναι, υπάρχουν διάφορες ιατρικές αξιολογήσεις και δείκτες υγείας που μπορούν να βοηθήσουν στην έγκαιρη ανίχνευση του κινδύνου εγκεφαλικού, ακόμη και σε άτομα κάτω των 45 ετών. Αν και δεν υπάρχει καθολικό τεστ προσυμπτωματικού ελέγχου, οι γιατροί μπορούν να εκτιμήσουν τον κίνδυνο μέσω κλινικής αξιολόγησης, απεικόνισης και εξετάσεων αίματος.

Κοινές μέθοδοι προσυμπτωματικού ελέγχου περιλαμβάνουν:

Ερωτήσεις & Απαντήσεις σχετικά με τον κίνδυνο εγκεφαλικού στους νέους

Μπορεί το άγχος να προκαλέσει εγκεφαλικό στους νέους;

Το χρόνιο άγχος μπορεί να συμβάλει στην αύξηση της υπέρτασης και της φλεγμονής, ενισχύοντας τον κίνδυνο εγκεφαλικού με την πάροδο του χρόνου. Ωστόσο, το οξύ άγχος μπορεί επίσης να επιδεινώσει την κατάσταση σε άτομα με προϋπάρχοντες κινδύνους.

Είναι τα αντισυλληπτικά κίνδυνος εγκεφαλικού για τις νεαρές γυναίκες;

Ναι, ορισμένα ορμονικά αντισυλληπτικά -ειδικά σε συνδυασμό με το κάπνισμα ή ημικρανία με αύρα- μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο εγκεφαλικού για γυναίκες κάτω των 35 ετών.

Είναι πιθανό να μη διαγνωστούν σωστά τα εγκεφαλικά σε νεαρά άτομα;

Δυστυχώς, ναι. Τα συμπτώματα εγκεφαλικού επεισοδίου συχνά συγχέονται με λιγότερο σοβαρές καταστάσεις, με αποτέλεσμα καθυστερημένη διάγνωση και θεραπεία.

Ποια είναι τα προειδοποιητικά σημάδια του εγκεφαλικού σε άτομα κάτω των 40;

Τα ξαφνικά συμπτώματα όπως μούδιασμα, πτώση του προσώπου, δυσκολία στην ομιλία, αλλαγές στην όραση, σοβαρός πονοκέφαλος ή ανισορροπία μπορεί να υποδηλώνουν εγκεφαλικό επεισόδιο, και σε υγιή άτομα.

Πώς επηρεάζει η COVID-19 τον κίνδυνο εγκεφαλικού στους νέους;

Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι η COVID-19 μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο θρόμβωσης, οδηγώντας σε εγκεφαλικά επεισόδια ακόμη και σε νεαρά, προηγουμένως υγιή άτομα.