Καρκίνος Παχέος Εντέρου και Ορθού: Όσα Πρέπει να Γνωρίζουμε

Γράφει ο Δρ. Ιωάννης Δημητρίου, Γενικός Χειρουργός

Διευθυντής Κλινικής Γενικής, Ογκολογικής, Ελάχιστα Επεμβατικής και Ρομποτικής Χειρουργικής, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου αποτελεί μία σοβαρή νόσο που κυρίως πλήττει άτομα άνω των 50 ετών κατά τη διάγνωση, με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης σε άτομα με γενετική επιβάρυνση. Οι συγγενείς πρώτου βαθμού ατόμων που έχουν διαγνωστεί με καρκίνο του παχέος εντέρου έχουν επίσης αυξημένες πιθανότητες να αναπτύξουν τη νόσο.

Ο προληπτικός έλεγχος για τον καρκίνο του παχέος εντέρου και του ορθού συνιστάται καθώς μπορεί να μειώσει σημαντικά τη θνητότητα και να περιορίσει τη συχνότητα εμφάνισης, ενώ επιτρέπει την πρώιμη ανίχνευση των καρκινικών βλαβών, προσφέροντας τη δυνατότητα ριζικής θεραπείας. Συγκεκριμένα, το Αμερικανικό Κολλέγιο Γαστρεντερολογίας προτείνει την προληπτική κολονοσκόπηση από την ηλικία των 45 ετών για άτομα χωρίς οικογενειακό ιστορικό ή προειδοποιητικά συμπτώματα, προκειμένου να επιτευχθεί η έγκαιρη ανίχνευση και αφαίρεση προκαρκινικών βλαβών.

Παράγοντες Κινδύνου για την Εμφάνιση Καρκίνου του Παχέος Εντέρου

Ορισμένοι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου περιλαμβάνουν:

• Οικογενειακό ιστορικό
• Πολύποδες του εντέρου, ιδιαίτερα σε πλήθος (≥3) ή μεγάλα αδενώματα (>1 cm)
• Φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου, όπως η ελκώδης κολίτιδα
• Έλλειψη φυσικής άσκησης και παχυσαρκία
• Υπερβολική κατανάλωση κόκκινου ή επεξεργασμένου κρέατος
• Κάπνισμα και κατάχρηση αλκοόλ

Αξιοσημείωτο είναι ότι, παρόλο που η συχνότητα του καρκίνου του παχέος εντέρου μειώνεται, αυξάνεται το ποσοστό των καρκίνων του ορθού, οι οποίοι πλέον αντιπροσωπεύουν περίπου το 35% των περιπτώσεων και συχνά πλήττουν νεότερους ασθενείς. Η χειρουργική παρέμβαση παραμένει η κύρια θεραπευτική προσέγγιση, ειδικά σε τοπικά περιορισμένα στάδια της νόσου (UICC I-III), όπου η πρόγνωση είναι θετική με ποσοστά πενταετούς επιβίωσης περίπου 65%.

Θεραπευτικές Στρατηγικές

Η θεραπεία για τον καρκίνο του παχέος εντέρου εξαρτάται από το στάδιο της νόσου και τη θέση του όγκου. Σε περίπτωση διαγνωστικών ευρημάτων που στέλνουν σε τοπικά περιορισμένα στάδια, ο κύριος στόχος είναι η ίαση. Η επέμβαση είναι η πρώτη επιλογή για την αντιμετώπιση της νόσου και σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως σε νέους ασθενείς, μπορεί να προηγηθεί χημειοθεραπεία. Μετά τη χειρουργική επέμβαση, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί και επικουρική χημειοθεραπεία για την αποτροπή υποτροπής.

Προχωρημένα Στάδια και Χειρουργική Αντιμετώπιση

Στις περιπτώσεις προχωρημένων σταδίων (IV), ο κύριος στόχος της θεραπείας είναι η διαχείριση των συμπτωμάτων και η παράταση της επιβίωσης. Σε ορισμένες περιπτώσεις, εάν το επιτρέπει η κατάσταση του ασθενούς, μπορεί να είναι εφικτή η επαναληπτική χειρουργική παρέμβαση για την απομάκρυνση μεταστάσεων. Η ογκολογικά σωστή χειρουργική αφαίρεση του τμήματος του εντέρου που φέρει τον όγκο αποτελεί καθοριστική προϋπόθεση για την επιτυχία της θεραπείας.

Κατά τη διάρκεια της επέμβασης, οι θεμελιώδεις αρχές περιλαμβάνουν τη ριζική αφαίρεση των σχετικών λεμφαδένων και μεσοκολικών ιστών, καθώς και την εξασφάλιση ασφαλούς περιθωρίου από τον όγκο. Αυτό έχει αποδειχθεί ότι επηρεάζει θετικά την πρόγνωση του κάθε ασθενούς.

Σύγχρονες Χειρουργικές Τεχνικές

Στον τομέα της χειρουργικής, η επιλογή της προσέγγισης είναι κρίσιμη. Σε αυτό το σημείο, η ρομποτική χειρουργική αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη σημασία. Αυτή η τεχνική προσφέρει ασυναγώνιστη ακρίβεια, καλύτερη τρισδιάστατη απεικόνιση και ελαχιστοποίηση της απώλειας αίματος. Η ρομποτική προσέγγιση επιτρέπει μείωση των λειτουργικών προβλημάτων και προσφέρει μια λιγότερο επιβαρυντική εμπειρία για το χειρουργό.

Συνοψίζοντας, ο καρκίνος του παχέος εντέρου-ορθού, αν και σοβαρός, μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά, αρκεί να υπάρχει στρατηγική προσέγγιση στη διάγνωση και τη θεραπεία του. Η πρώιμη ανίχνευση συνιστά το κλειδί για την επιτυχία και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών.