Σχέση Κολπικής Μαρμαρυγής και Άνοιας: Νέα Δεδομένα

Μια πρόσφατη έρευνα που παρουσιάστηκε στο επιστημονικό συνέδριο της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας (EHRA 2025) έχει αποκαλύψει σημαντικές πληροφορίες σχετικά με τη συσχέτιση της κολπικής μαρμαρυγής με τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας. Στο πλαίσιο της μελέτης αυτής, διαπιστώθηκε ότι οι ασθενείς κάτω των 70 ετών που διαγιγνώσκονται με καρδιακές αρρυθμίες αντιμετωπίζουν κατά 21% αυξημένο κίνδυνο για μελλοντική άνοια, ενώ ο κίνδυνος αυτός ανέρχεται σε 36% για την πρώιμη άνοια, δηλαδή την άνοια που διαγιγνώσκεται πριν από την ηλικία των 65 ετών.

Η ιδιαίτερη αυτή συσχέτιση επαναλαμβάνει την ανάγκη εστίασης στις επιδράσεις της κολπικής μαρμαρυγής σε νεαρότερα άτομα, καθώς οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι ασθενείς ηλικίας 70 ετών και άνω δεν παρουσίασαν παρόμοια αποτελέσματα. Οι συγγραφείς της μελέτης, από το τμήμα ηλεκτροφυσιολογίας και αρρυθμίας του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Bellvitge στη Βαρκελώνη, υπογραμμίζουν την σημασία των ευρημάτων τους, τονίζοντας ότι πρόκειται για τη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή πληθυσμιακή μελέτη που ασχολείται με την κολπική μαρμαρυγή και την άνοια.

Η μελέτη επικεντρώθηκε σε άτομα που το 2007 ήσαν τουλάχιστον 45 ετών και δεν είχαν προηγούμενη διάγνωση άνοιας. Η διάρκεια παρακολούθησης των συμμετεχόντων εκτείνεται σε 15 έτη, από το 2007 έως το 2021, και περιλάμβανε 2.520.839 άτομα με μέσο χρόνο παρακολούθησης τα 13 έτη. Από την αρχή της μελέτης, 79.820 ασθενείς (δηλαδή το 3,25%) είχαν καταγεγραμμένη διάγνωση κολπικής μαρμαρυγής.

Οι αναλύσεις των δεδομένων αποκάλυψαν ότι η κολπική μαρμαρυγή συνδέεται με την άνοια ως ένας στατιστικά σημαντικός προγνωστικός παράγοντας, ωστόσο, ο κίνδυνος ήταν σχετικά χαμηλός, με μόλις 4% αύξηση στην πιθανότητα εμφάνισης άνοιας. Αξιοσημείωτο είναι ότι η ηλικία επηρεάζει σημαντικά αυτή τη συσχέτιση. Για παράδειγμα, σε ασθενείς ηλικίας 45-50 ετών, η κολπική μαρμαρυγή αυξάνει κατά 3,3 φορές τον κίνδυνο άνοιας σε σύγκριση με εκείνους που δεν έχουν αυτή την πάθηση. Αντίθετα, στους ασθενείς άνω των 70 ετών, δεν παρατηρείται καμία συσχέτιση.

Ακόμη, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η συσχέτιση αυτή χάνει τη στατιστική της σημασία μετά την ηλικία των 70 ετών. Σε άτομα που είχαν διαγνωστεί με κολπική μαρμαρυγή πριν από την ηλικία αυτή, η πάθηση αύξανε τον κίνδυνο για άνοια κατά 21%, με την αύξηση αυτή να φτάνει το 36% για την άνοια πρώιμης έναρξης.

Η άνοια συνιστά μια πολυπαραγοντική κατάσταση, η οποία δεν οφείλεται σε μια μόνο αιτία αλλά σε μικτούς νευροπαθολογικούς παράγοντες. Οι συγγραφείς της μελέτης τονίζουν ότι αυτή η πολύπλοκη φύση της άνοιας εξηγεί γιατί η κολπική μαρμαρυγή έχει μεγαλύτερη σημασία στα νεαρότερα άτομα, που μπορεί να είναι πιο ευάλωτα σε άνοια λόγω της συγκεκριμένης πάθησης. Στην αντίπερα όχθη, στους ηλικιωμένους ασθενείς, παρακείμενοι παράγοντες, όπως η φυσιολογική γήρανση και η σχετική με αυτήν νευροεκφύλιση, μπορεί να μειώνουν την επιρροή της κολπικής μαρμαρυγής.

Σχετικά με τη σύνδεση της κολπικής μαρμαρυγής με το εγκεφαλικό επεισόδιο και την άνοια, οι ερευνητές αναφέρουν ότι η κολπική μαρμαρυγή αποτελεί παράγοντα κινδύνου για εγκεφαλικά επεισόδια, τα οποία με τη σειρά τους συνδέονται με τον αυξημένο κίνδυνο άνοιας. Παρ’ όλα αυτά, η παρατήρηση ότι η σύνδεση μεταξύ κολπικής μαρμαρυγής και άνοιας παραμένει σταθερή, ακόμα και αφού αποκλειστούν οι ασθενείς με προηγούμενο εγκεφαλικό επεισόδιο, υποδηλώνει ότι οι μηχανισμοί που εμπλέκονται είναι πιο περίπλοκοι και θα πρέπει να διερευνηθούν ενδελεχώς.

Επιπλέον, εξετάζοντας πιθανές αιτίες που μπορεί να συνδέουν την κολπική μαρμαρυγή με την άνοια, οι συγγραφείς αναδεικνύουν ένα πλήθος παραγόντων, όπως οι αιμοδυναμικές αλλαγές που επηρεάζουν την κυκλοφορία του αίματος και η αυτόνομη δυσρύθμιση, η οποία σχετίζεται με την ανισορροπία στον έλεγχο αυτόματων λειτουργιών του οργανισμού. Η συστηματική φλεγμονή που σχετίζεται με την κολπική μαρμαρυγή μπορεί επίσης να διαδραματίσει ρόλο στην αύξηση του κινδύνου άνοιας, μέσω μίας συνεργιστικής διαδικασίας.

Η μελέτη αυτή φέρνει στο προσκήνιο την ανάγκη για περισσότερη έρευνα σχετικά με την συσχέτιση αυτή και τις στρατηγικές έγκαιρης ανίχνευσης της κολπικής μαρμαρυγής. Οι ερευνητές καταλήγουν ότι η έξυπνη διαχείριση και η επιθετική προσέγγιση της κολπικής μαρμαρυγής στους νεότερους ασθενείς θα μπορούσαν ενδεχομένως να μειώσουν το κίνδυνο άνοιας και να επηρεάσουν θετικά την πορεία της νόσου.

Πηγή: Medical Express