Καρκίνος του μαστού και η προστατευτική δράση της μεσογειακής διατροφής
Ο καρκίνος του μαστού μπορεί να παρουσιαστεί σε οποιαδήποτε ηλικία μετά την εφηβεία, ωστόσο οι περισσότερες περιπτώσεις εμφανίζονται σε γυναίκες άνω των 50 ετών. Σύμφωνα με μια νέα ανάλυση που εξέτασε 31 μελέτες, προκύπτει ότι οι γυναίκες που ακολουθούν τη μεσογειακή διατροφή ενδέχεται να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού κατά περίπου 13%.
Η μεσογειακή διατροφή περιλαμβάνει μια πληθώρα φρούτων και λαχανικών, δημητριακά ολικής αλέσεως, όσπρια, ξηρούς καρπούς και σπόρους, ελαιόλαδο και ψάρια, ενώ περιορίζει την κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων και κόκκινου κρέατος. Χώρες που ακολουθούν αυτή τη διατροφή παρουσιάζουν χαμηλότερα ποσοστά καρκίνου μουστού σε σύγκριση με τις Ηνωμένες Πολιτείες, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις σκανδιναβικές χώρες, και αυτό μπορεί να οφείλεται εν μέρει στη διατροφή τους.
Η έρευνα αυτή ανέλυσε δεδομένα από 31 δημοσιευμένες μελέτες παρατήρησης που διερεύνησαν τη σχέση μεταξύ της μεσογειακής διατροφής και του κινδύνου καρκίνου του μαστού. Οι συμμετέχουσες γυναίκες κυμαινόντουσαν από 20 έως 104 ετών. Οι ερευνητές εξέτασαν γύρω από την επίδραση της διατροφής τόσο σε γυναίκες πριν όσο και μετά την εμμηνόπαυση, συμπεριλαμβάνοντας διάφορες γεωγραφικές περιοχές.
Συνολικά, διαπιστώθηκε ότι η μεσογειακή διατροφή μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού κατά 13%, με τη μεγαλύτερη προστατευτική δράση να παρατηρείται στις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση και στις γυναίκες από ασιατικές περιοχές. Ορισμένοι ερευνητές δήλωσαν: «Τα ευρήματα αυτά είναι ενθαρρυντικά και υποδηλώνουν μια πραγματική δυνατότητα για τη μείωση του κινδύνου καρκίνου του μαστού με τη διατροφή προτού γίνει η διάγνωση». Στις γυναίκες πριν την εμμηνόπαυση, οι ερευνητές δεν παρατήρησαν σημαντική μείωση του κινδύνου καρκίνου του μαστού σε όσες ακολουθούσαν τη μεσογειακή διατροφή.
Σημαντικοί παράγοντες μετά την εμμηνόπαυση
Το όφελος για τις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση ήταν μεγαλύτερο, καθώς φάνηκε ότι ο κίνδυνος κλονίστηκε κατά 18%. Αντίθετα, κλινικές μελέτες έχουν δείξει μείωση του κινδύνου κατά 9% για τις προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες. Ποιες είναι οι αιτίες αυτού του φαινομένου; Οι ειδικοί εξηγούν ότι οι παράγοντες που σχετίζονται με την αύξηση του κινδύνου στις προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες είναι πολλαπλοί. Σημαντικό ρόλο μπορεί να παίζει η γενετική, και το χρόνιο σωματικό βάρος.
«Μετά την εμμηνόπαυση, οι ορμονικές αλλαγές μεταβάλλουν τη φυσιολογία του οργανισμού. Τα οιστρογόνα, που αποτελούσαν μία από τις βασικές ορμόνες, πλέον παράγονται από τη συσσώρευση λίπους στον οργανισμό. Η μεσογειακή διατροφή βοηθά στη διαχείριση του βάρους και ενδεχομένως στη μείωση του σωματικού λίπους, γεγονός που θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί επηρεάζει τον κίνδυνο καρκίνου στις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες», υπογραμμίζουν οι ειδικοί.
Η σημασία της μεσογειακής διατροφής δεν περιορίζεται μόνο στη μείωση του κινδύνου καρκίνου του μαστού. Οι θρεπτικές ουσίες που περιέχει — όπως φρέσκα φρούτα και λαχανικά, ξηροί καρποί και ελαιόλαδο — είναι γνωστό ότι προσφέρουν πολλά οφέλη υγείας.
Η μεσογειακή διατροφή συντελεί στη διανομή αντιοξειδωτικών και αντιφλεγμονωδών παραγόντων, οι οποίοι με τη σειρά τους μπορούν να ενισχύσουν την αντικαρκινική δράση της. Αποτελεί επίσης έναν γνωστό και αποτελεσματικό τρόπο διαχείρισης του βάρους, κρίσιμο δεδομένο δεδομένου ότι η παχυσαρκία σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο του μαστού.
Αν και δεν έχει αποσαφηνιστεί ο ακριβής μηχανισμός που διέπει αυτή τη σύνδεση, πολλές μελέτες προσδιορίζουν πέντε πιθανούς μηχανισμούς που παρέχουν προστασία:
- Μείωση των επιπέδων λιπιδίων
- Προστασία από το οξειδωτικό στρες, τη φλεγμονή και τη συσσώρευση αιμοπεταλίων
- Τροποποίηση των ορμονών και των αυξητικών παραγόντων που σχετίζονται με την ανάπτυξη του καρκίνου
- Αναστολή των οδών ανίχνευσης θρεπτικών ουσιών μέσω του περιορισμού συγκεκριμένων αμινοξέων
- Ενίσχυση της παραγωγής μεταβολιτών που βελτιώνουν τη μεταβολική υγεία μέσω του εντερικού μικροβιώματος
Κάθε μία ή όλες αυτές οι παράμετροι μπορούν να συμβάλλουν στην ικανότητα της διατροφής να μειώνει τον κίνδυνο καρκίνου. Τα ευρήματα της μελέτης δημοσιεύτηκαν στο Health Science Reports, υποδεικνύοντας μια θετική κατεύθυνση για τις μελλοντικές στρατηγικές διατροφής που εστιάζουν στην πρόληψη και προστασία από τον καρκίνο του μαστού.