Θυρεοειδική Οφθαλμοπάθεια και η Σχέση της με τον Ιό των Ανθρώπινων Θηλωμάτων

Η Θυρεοειδική Οφθαλμοπάθεια συνδέεται με διαταραχές της λειτουργίας του θυρεοειδούς αδένα και προσβάλλει κυρίως ασθενείς με υπερλειτουργία αυτού, όπως συμβαίνει στην περίπτωση του υπερθυρεοειδισμού ή της νόσου του Graves. Ωστόσο, ενδέχεται να προσβληθούν και ασθενείς με φυσιολογικό ή υπολειτουργικό θυρεοειδή (υποθυρεοειδισμός).

Μια πρόσφατη μελέτη από ερευνητές της Ιατρικής Σχολής Miller του Πανεπιστημίου του Μαϊάμι εντόπισε μοριακές ενδείξεις που συνδέουν τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) με τη θυρεοειδική οφθαλμοπάθεια. Οι ερευνητές ανέφεραν ότι η μόλυνση από τον HPV μπορεί να προκαλεί μια ανοσολογική αντίδραση που να συμβάλλει στην ανάπτυξη της νόσου.

Οι αυξημένες συγκεντρώσεις αντισωμάτων κατά του HPV που παρατηρήθηκαν σε ασθενείς με θυρεοειδική οφθαλμοπάθεια υποδεικνύουν μια σημαντική ανοσολογική σύνδεση. Η θυρεοειδική οφθαλμοπάθεια χαρακτηρίζεται από πολύπλοκα αυτοάνοσα χαρακτηριστικά και υποκείμενα αίτια που παραμένουν σε μεγάλο βαθμό ασαφή, γεγονός που καθιστά τη διαχείριση των κλινικών εκδηλώσεων της πρόκληση.

Τα κύρια συμπτώματα της θυρεοειδικής οφθαλμοπάθειας περιλαμβάνουν πρόπτωση οφθαλμού (εξόφθαλμο), διπλωπία, πόνο, ξηρότητα και ερυθρότητα. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, η κατάσταση αυτή μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια όρασης, η οποία καταγράφεται σε 2% έως 5% των ασθενών.

Ειδικότερα, στους ασθενείς με νόσο Graves, η εμφάνιση της θυρεοειδικής οφθαλμοπάθειας κυμαίνεται από 25% έως 50%, ενώ μεταξύ των ατόμων που πάσχουν από θυρεοειδίτιδα Hashimoto, το ποσοστό κυμαίνει από 3% έως 5%. Εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι η θυρεοειδική οφθαλμοπάθεια εμφανίζεται και σε άτομα με ευθυρεοειδισμό και υποθυρεοειδισμό, υποδεικνύοντας ότι υπάρχουν και άλλοι μηχανισμοί που ενδέχεται να συμβάλλουν στην ανάπτυξή της εκτός από τις γνωστές θυρεοειδικές δυσλειτουργίες.

Σημαντικοί παράγοντες που έχει ενοχοποιήσει η έρευνα περιλαμβάνουν τα αυτοαντισώματα, τα οποία φαίνεται ότι ενισχύουν την έκφραση του υποδοχέα ινσουλινοειδούς αυξητικού παράγοντα-1 (IGF-1R) και του υποδοχέα της θυρεοειδοτρόπου ορμόνης (TSHR). Παράλληλα, έχουν παρατηρηθεί περιπτώσεις θυρεοειδικής οφθαλμοπάθειας σε ασθενείς χωρίς προφανή θυρεοειδική δυσλειτουργία, γεγονός που οδηγεί σε υποθέσεις σχετικά με τη μοριακή μίμηση από παθογόνα.

Η σύνδεση μεταξύ της θυρεοειδικής οφθαλμοπάθειας και λοιμώξεων όπως αυτής από τον COVID-19 έχει ενισχύσει τη θεωρία ότι μολυσματικοί παράγοντες μπορούν να προκαλέσουν αυτοάνοσες αντιδράσεις. Στη μελέτη με τίτλο Human Papillomavirus and Thyroid Eye Disease (Ο ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων και η θυρεοειδική οφθαλμική νόσος), οι ερευνητές σχεδίασαν έναν πειραματικό τρόπο για να ερευνήσουν την πιθανή συμμετοχή των ιογενών λοιμώξεων στην ανάπτυξη της νόσου.

Συγκέντρωσαν δείγματα λιπώδους ιστού από 11 ασθενείς με οφθαλμική θυρεοειδοπάθεια, οι οποίοι υποβλήθηκαν σε χειρουργική επέμβαση αποσυμπίεσης. Οι ασθενείς ήταν κατά μέσο όρο 58,6 ετών και το 86,4% τους ήταν γυναίκες. Για την ανάλυση χρησιμοποιήθηκε εργαλείο πρωτεϊνών προκειμένου να γίνει σύγκριση των IGF-1R και TSHR με διάφορα ιικά πρωτεώματα.

Η ανάλυση αποκάλυψε ότι οι IGF-1R και TSHR μοιράζονται ομόλογες αλληλουχίες με πρωτεΐνες της οικογένειας Papillomaviridae και άλλες οικογένειες ιών όπως τις Paramyxoviridae, Herpesviridae, Enteroviruses, Polyomaviridae και Rhabdoviridae. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η μοριακή μίμηση του HPV και οι αυτοάνοσοι στόχοι IGF-1R και TSHR συμβάλλουν στην ανάπτυξη της θυρεοειδικής οφθαλμοπάθειας.

Η αναγνώριση της ιικής μίμησης ως πιθανού παράγοντα ανοίγει νέες προοπτικές για στρατηγικές πρόληψης και θεραπείας. Αν και η ομάδα της μελέτης είναι μικρή και δεν αποδεικνύει αιτιώδη συνάφεια, η επισημοποίηση της έκθεσης σε ιούς ως σημαντικού παράγοντα που σχετίζεται με την εμφάνιση της νόσου μπορεί να καθοδηγήσει μελλοντικές έρευνες στον τομέα της διάγνωσης.

Τα αποτελέσματα της μελέτης δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση JAMA Ophthalmology.